Alcohol en verkeer gaan niet samen, zo ver is duidelijk. Toch is alcohol drinken en daarna deelnemen aan het verkeer in Nederland niet verboden. Wel gelden er bepaalde wettelijk vastgelegde alcoholpromillage limieten. In Nederland mag een bestuurder máximaal 0,5‰ alcohol in zijn bloed hebben wanneer aan het verkeer deelgenomen wordt. Dit alcohollimiet geldt dus ook voor fietsers. Al zal de Groninger politieman of -vrouw hier af en toe wel een oogje toeknijpen. Daar waar het effect van alcohol algemeen bekend is en de limieten duidelijk zijn, stapt de gemiddelde automobilist toch snel met alcohol op achter het stuur. Er wordt vaak simpelweg te makkelijk over gedacht.
Dat ‘100% BOB’ nog niet altijd ‘0% op’ is, blijkt onder meer uit de zorgwekkende toename van het aantal dodelijke slachtoffers door alcohol in het verkeer. Dit aantal is de afgelopen twee jaar namelijk meer dan verdubbeld. Waar in 2016 nog dertien doden waren te betreuren bij ongelukken gerelateerd aan alcohol, waren dat er vorig jaar 36! En ook dit jaar staat de teller tot en met september inmiddels al op 29 slachtoffers. Zo laat de politie weten. Opvallend is dat van de 93 slachtoffers ná 2015 ging het slechts twee keer om de beschonken bestuurder zelf. Het zijn dus met name onschuldige weggebruikers die het moeten ontgelden.
In het algemeen vinden er steeds meer ongevallen plaats waar alcohol in het spel is. Hoe deze zorgwekkende stijging te verklaren is, weet de politie niet. “Een mogelijke verklaring zou de combinatie van alcohol- en drugsgebruik door automobilisten kunnen zijn”, zegt een woordvoerder van de politie. Een combinatie van beide is in het verkeer namelijk extreem gevaarlijk. Zo kan alcohol, in combinatie met speed of cocaïne, een verkeersdeelnemer overmoedig maken. Men krijgt het gevoel alles onder controle te hebben, terwijl dit allerminst het geval is.
Vanuit Den Haag werd direct gereageerd op de gepresenteerde cijfers. Zowel de VVD en het CDA als de PvdA betogen dat de politie meer prioriteit moet geven aan grote alcoholcontroles. Dergelijke ‘fuikcontroles’ worden namelijk steeds minder vaak uitgevoerd. Volgens de politie komt dat doordat die, door sociale media, vaak al snel bekend worden in de betreffende omgeving. De VVD in het bijzonder ziet het liefst een terugkeer van het alcoholslot. Deze verdween in 2016 definitief wegens allerlei technische en juridische bezwaren. Zo zouden de kosten niet opwegen tegen de baten en kon er naast oplegging van het alcoholslot geen strafrechtelijke vervolging meer volgen, omdat er dan sprake zou zijn van dubbele bestraffing. Als zo vaak zal een stukje bewustwording en verantwoordelijk de (enige) sleutel tot succes zijn.
Dodelijke slachtoffers bij ongelukken met alcohol in het spel (Bron: NOS)
Dit artikel is geschreven door Misha Mans, medewerker van het Juridisch Steunpunt.